Recht op onderwijs
Ieder kind dat voor langere tijd in Nederland is, valt onder de Leerplicht en mag naar school. Ben je voor je 18e begonnen, dan mag je de opleiding afmaken.
Regelgeving
Recht op onderwijs
Leerplicht en kwalificatieplicht
Alle kinderen tussen 5 en 16 jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig. Dit geldt ook voor kinderen met een andere nationaliteit. En voor kinderen van asielzoekers en vreemdelingen. De leerplicht duurt tot en met het einde van het schooljaar. Een kind dat 16 jaar wordt, moet het schooljaar dus eerst nog afmaken.
Jongeren tussen 16 en 18 jaar die geen startkwalificatie hebben, hebben een kwalificatieplicht. Een startkwalificatie is (minimaal) een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger).
Met het volgen van online lessen en niet naar school gaan voldoe je niet aan de leerplicht.
Wettelijk aantal lesuren
De leerling is meestal ingeschreven in het 1e leerjaar van het VMBO. Er geldt voor de opleidingen vmbo, havo en vwo sinds schooljaar 2015/2016 een urennorm voor de gehele opleiding, in plaats van een urennorm per leerjaar. Voor het vmbo: 3700 uur.
Iedere leerling moet een programma kunnen volgen dat ten minste aan de wettelijke urennormen voldoet, maar voor iedere leerling mag van die normen worden afgeweken, ook naar beneden. Leerlingen behoeven niet allemaal dezelfde onderwijstijd volgens hetzelfde lesrooster te krijgen. Maatwerk op het gebied voor onderwijstijd is voor elke leerling mogelijk en kan op schoolniveau geregeld worden, zonder dat daarvoor (inspectie-)ontheffing nodig is. Meer informatie hierover is te verkrijgen bij de VO-raad.
LOWAN adviseert om de verdeling van de lesuren afhankelijk te laten zijn van de leerlijn waarin de leerling is ingedeeld. De eerste fase moet de focus op NT2 liggen, in de 2e fase zal naast NT2 ook geschakeld moeten worden naar het vervolgonderwijs.
Schoolkosten VO
In het VO hoeft geen lesgeld of boekengeld betaald te worden. De school krijgt hier een vergoeding voor van het rijk. Sommige lesmaterialen moet de leerling/ouders/voogd zelf betalen, zoals woordenboeken, een rekenmachine of gymspullen. De school kan ook een ouderbijdrage vragen, bijv. voor een excursie of schoolkamp.
Website rijksoverheid
Onderwijsnummer en BSN meegeven aan leerling!
Veel leerlingen verhuizen meermaals. Bij de eerste inschrijving in Bron/ROD krijgt de leerling een onderwijsnummer. Verdere communicatie verloopt via dit nummer totdat een leerling een BSN krijgt. Met de wijziging besluit BRP per 1 september 2017 (wachttijd van halfjaar vervalt) worden veel leerlingen, zeker ook asielzoekers, al heel snel ingeschreven in de gemeente (BRP). Zij krijgen dan een BSN en een onderwijsnummer is niet nodig! Let op de informatie van het COA, in veel gevallen zal daar het BSN al op staan.
Ontbreekt een BSN, schrijf dan met het onderwijsnummer in. Het advies van DUO is om het onderwijsnummer mee te geven aan de (ouders van) de kinderen, zodra de school dit ontvangt. Probeer zo goed mogelijk uit te leggen dat het belangrijk is dat ze dit nummer bewaren. Omdat deze kinderen vaak onverwacht vertrekken, raden we aan om bij de inschrijving alvast een document met het onderwijsnummer erop te geven. Zo voorkom je dubbele inschrijvingen, kunnen scholen leerlingen uitschrijven als ze verhuizen, kunnen makkelijker bewijzen van inschrijving verstrekt worden aan de juiste school en kan onderwijsinhoudelijke informatie verzameld en gedeeld worden.
Informatie DUO
Illegaal in Nederland
Het onderwijs staat open voor eenieder die zich voor langere tijd op het Nederlandse grondgebied bevindt. Leerlingen die in een aanvraagprocedure zijn, bevinden zich legaal in Nederland. Het onderwijs staat zonder enige belemmering voor hen open. Alle minderjarigen die voor langere tijd in Nederland wonen, zijn volgens de leerplichtwet leerplichtig. Zij moeten naar school. Dit geldt dus ook voor alle nieuwkomers, legaal of illegaal verblijvend in Nederland. Leerlingen jonger dan 16 jaar zijn volledig leerplichtig. Leerlingen van 16 en 17 jaar zijn partieel leerplichtig. Dit laatste betekent dat leerlingen in plaats van volledig dagonderwijs ook een combinatie van opleiding en werk kunnen volgen. Is zo’n combinatie niet mogelijk, wat vaak bij asielzoekerskinderen en nieuwkomers het geval is, dan geldt de volledige leerplicht.
Opleiding afronden
Leerplichtige jongeren die uitgeprocedeerd zijn en het land moeten verlaten, verblijven illegaal in Nederland. Toch staat het onderwijs voor hen open. Met het afschaffen van het lesgeld voor het Voortgezet Onderwijs is het onderwijs voor iedereen toegankelijker geworden. Niet meer leerplichtige en illegaal in Nederland verblijvende jongeren mogen niet met een opleiding beginnen, zij vallen immers onder de Koppelingswet. Een opleiding waaraan zij voor hun 18e begonnen zijn, mogen zij afmaken.
Bekostiging
Alle bekostiging voor het VO en MBO (BOL) geldt ook voor een illegaal kind mits hij/zij voor zijn 18e de opleiding is begonnen. Op de website van Defence for Children vind je veel informatie over het onderwijs aan een illegaal in Nederland verblijvend kind. Onder meer over inschrijving, bekostiging en stage.
Voor de regio Amsterdam is er ook de hulptool Recht op Onderwijs.