Filmtip: Translators

Tijdens de LOWAN-PO studiedagen 2024 werden twee keuzefilms van Ria Goedhart vertoond: Translators en Gelukkig Gevlucht. Lees hier waarom wij denken dat iedere onderwijsprofessional de korte film Translators zou moeten kijken. 

Korte film over het inzetten van kinderen als vertalers

In deze tweetalige documentaire van 21 minuten komen een aantal migrantenkinderen aan het woord die, thuis of tijdens gesprekken elders, vertalen voor hun ouders. Dit is iets waar je in het nieuwkomersonderwijs ook vaak mee te maken krijgt. Maar wat betekent dit eigenlijk voor een kind?  

Grote verantwoordelijkheid

Virginia (16), een van de kinderen uit de documentaire, geeft aan dat zij het vertalen voor haar ouders als een grote verantwoordelijkheid ervaart. Je ziet dit bijvoorbeeld terug wanneer Virginia vertaalt tijdens een gesprek met een arts en haar ouders in het ziekenhuis. Haar kleine zusje moet geopereerd worden. Virginia is bang om fouten te maken tijdens het vertalen. Later in de documentaire zegt ze, dat ze alleen kan ontspannen tijdens haar dans- en schilderactiviteiten. De stress wordt voor deze kinderen veroorzaakt door de afhankelijkheidsrelaties waar zij mee te maken krijgen. Ouders en jongere broertjes en zusjes ‘leunen’ op het kind en geven hen (te) veel verantwoordelijkheid.  

Risico op taal tekort

Tijdens het gesprek met de medisch arts zie je ook dat Virginia moeilijke woorden niet altijd direct vertaalt. De moeder gebruikt bijvoorbeeld het woord ‘spraakstoornis’ en Virginia vertaalt dit als: ‘ze kan niet zo goed praten’. De ontwikkeling van woordenschat in een nieuwe taal, met name de cognitieve academische taal (CAT), kost tijd. Tijdens een (medisch) gesprek kan de juiste bewoording cruciaal zijn voor het wederzijds begrip. De kinderen en daarmee dus de ouders, kunnen hierdoor verkeerd begrepen worden.  

Dankbaarheid en liefde

Aan de andere kant geven de kinderen in de documentaire ook aan, dat zij graag vertalen voor hun ouders. Zij zijn dankbaar voor de opoffering die ouders voor hen hebben geleverd door te migreren naar Amerika voor hun toekomst. In de documentaire voel je de liefde die de gezinsleden voor elkaar hebben. 
De documentaire roept vragen op, is ontroerend en informatief tegelijk. Belicht vanuit het kinderperspectief krijg je een inkijkje in hun wereld.  

Bekijk film ‘Translators’

Oudergesprekken? Zet tolk in

Het is niet ondenkbaar dat wanneer kinderen (moeilijke) oudergesprekken op school vertalen, jouw boodschap niet goed begrepen wordt. De inzet van kinderen als tolk is dus niet gewenst. Echter is er soms geen alternatief. Uit een enquête van het programma ARGOS onder 125 Nederlandse gemeenten blijkt dat Tolken ook in Nederland niet vaak worden vergoed. In enkel 7 procent van de gemeenten wordt het altijd vergoed, in 33 procent alleen in uitzonderlijke gevallen en in 60 procent van de gemeenten helemaal niet. Vergoedt jouw gemeente geen tolk en wil je deze inzetten? Via de LOWAN-pagina, krijg je korting op het gebruik van tolkendienst GlobalTalk.

Meer weten:

Argos: Het ongehoorde kind
Nederlands Jeugdinstituut: Moet ik een tolk inzetten?