Verrijk de boekencollectie op school

Voor scholen die onderwijs aan nieuwkomers verzorgen, kan het een uitdaging zijn om de boekencollectie te verrijken. Wat hoe kom je aan (rijke) meertalige boeken? We delen 7 tips voor het aanschaffen van nieuwe boeken.

1. Meertalige collectielijst beschikbaar!

Net als in het reguliere onderwijs is het ook op nieuwkomersscholen heel belangrijk dat er goede kinder- en jeugdliteratuur wordt gebruikt voor het stimuleren van de taalontwikkeling en het aanwakkeren van leesplezier. Een meertalige collectie sluit het beste aan bij leerlingen met verschillende thuistalen. Het samenstellen van een rijke meertalige collectie is echter best een uitdaging. Het project “De Bibliotheek op school nieuwkomersonderwijs” geeft hierbij ondersteuning.

De projectgroep heeft de eerste meertalige titellijsten al klaar! Momenteel zijn er collectielijsten in de volgende talen: Arabisch, Farsi, Pools, Spaans en Engels. Andere talen volgen binnenkort. De boeken op deze lijsten zijn gecategoriseerd op leeftijd (4-6, 7-9, 10-12, 13-15, 16-18 jaar). Op de lijst is aangegeven waar je de boeken kan kopen.
Tip: Bij sommige webshops even ‘google lens’ aanzetten.

Naar Meertalige Collectie Nieuwkomersonderwijs

2. Bibliotheek bij jou in de buurt

De bibliotheken hebben steeds vaker kennis op het gebied van meertalige collecties en hebben waardevolle leesbevorderingsprogramma’s zoals de VoorleesExpress en de Bibliotheek op School. Linkjes naar de websites: www.voorleesexpress.nl en www.debibliotheekopschool.nl.

Je kunt ook met de bibliotheek de mogelijkheden tot samenwerking verkennen voor een inspirerende collectie en om leesplezier structureel en planmatig meer aandacht te geven op school.

Daarnaast is er de jeugdbibliotheek.nl voor e-books en luisterboeken, maar ook voor voorleesfilmpjes en digitale prentenboeken. Met een bibliotheekabonnement (gratis voor kinderen tot 18 jaar!) kunnen leerlingen hier thuis op inloggen. Via de jeugdbibliotheek zijn er ook meertalige voorleesfilmpjes in Arabisch, Turks, Pools, Spaans en Engels te bekijken.

3. Websites voor (gratis) online boeken

Prentenboeken in alle talen
Op de site Prentenboeken in alle talen vind je 13 prentenboeken die zijn vertaald in meer dan 30 talen. Het idee is dat de leerling een boek bij de (school)bibliotheek leent, en via deze site het audio fragment opent. Zo kan het hele gezin samen het boek lezen.

Handig: Je kan deze boeken ook als school aanschaffen en uitlenen. Op de voorkant plak je dan bijvoorbeeld de QR-code zodat de leerling makkelijk het boek in eigen taal kan luisteren.
Prentenboeken in alle talen.

Storyweaver
Op Storyweaver staan meer dan 1.000 boeken in 300+ talen. Je vindt hier prentenboeken, leesboeken, spelletjes, flitskaarten en nog veel meer.
Storyweaver

International Children’s Digital Library
Op de site ‘International Children’s Digital Library’ hier zijn meer dan 4.000 boeken verzameld. Kinderen kunnen aangeven in welke taal (50+ talen) ze een boek willen lezen. Maar ook hoe oud ze zijn, hoe dik het boek mag zijn etc. Kinderen klikken op het boek en kunnen het meteen lezen.
Internationale Children’s Digital Library

4. Koop meertalige boeken via uitgeverijen

Er zijn een aantal uitgevers gespecialiseerd in meertalige en/of anderstalige boeken.
Uitgeverij Nik-Nak
LAPPA Books

BukiBoek is een site die specifiek voor dit doel, aanschaffen kinderenboeken in verschillende talen, is gestart. Een mooie duidelijk site die het aanschaffen van boeken in verschillende talen makkelijk maakt!
Buki Boek

Bookabooka heeft een kindvriendelijke app waarin leerlingen een boek kunnen lezen (een van de 200+) in hun eigen taal (25+ talen). Tevens heeft bookabooka een digitale boekenkast ontwikkeld die een geweldige verrijking kan zijn voor een bibliotheek of school.
Bookabooka

Books Away From Home is een stichting die zich inzet om kinderen die gevlucht zijn naar Nederland in hun thuistaal een boek te bieden. Deze stichting begon toen veel Oekraiense ontheemden naar Nederland kwamen. Maar met hun Sunbird reeks hebben ze nu ook boeken voor kinderen uit Iran en Afghanistan. Deze boeken zijn beschikbaar voor zeer gereduceerde prijzen.
Books Away From Home

Ook Studio Sesam heeft mooie boeken in een aantal talen.
Studio Sesam kinderboeken
Buro Extern

5. Schakel hulp in van ouders en personeel

Sommige ouders gaan regelmatig terug naar het land van herkomst. Vraag hen om op kosten van de school een aantal kinderboeken te kopen. Leg goed uit voor wie het bedoeld is. Deze ouders kennen vaak actuele, goede, leuke kinderboekenschrijvers in dat land en kunnen hierover praten met andere ouders.

Een ander idee is om teamleden (of collega’s van andere scholen) te vragen, als ze op vakantie gaan, om daar kinderboeken te kopen. Er zijn teamleden die het heerlijk vinden om, op kosten van school, te speuren naar leuke kinderboeken in het vakantieland.

6. Boeken zonder woorden en zoekboeken

Soms zijn er geen boeken in de taal van de leerling. Soms is een leerling nog niet geletterd. Een boek zonder woorden, denk aan een boek zoals ‘De gele ballon’ van Charlotte Dematons, kan dan heel geschikt zijn.
Deze ‘tekstloze prentenboeken’ kan je op diverse manieren inzetten. Leerlingen kunnen hun eigen verhaal verzinnen, praten in hun thuistaal over de illustraties en hun verhaal of kernwoorden erbij schrijven. Soms zijn er nog meer gespreksmogelijkheden dan bij een boek met tekst. Een groep mensen die vluchtelingen opving in Lampedusa heeft een lijst samengesteld van mooie ‘tekstloze prentenboeken’.
Tekstloze prentenboeken

Ook zoekboeken zijn vaak populair. Denk aan ‘Waar is Wally‘ en meer van dit soort boeken. Met zoekboeken kunnen leerlingen vaak samenwerken om het bewuste plaatje/persoon te zoeken.

7. Bekijk eens het aanbod uit België

Studio Sesam
Studio Sesam zet zich al jaren in voor meer kleurrijke en diverse kinderboeken in België. Dit doen ze met verschillende boeken en (bijscholings-)activiteiten. Zo maakte ze een digitale vertelkast die inmiddels op verschillende plekken in België en Nederland in gebruik is genomen. Op de site van Studio Sesam vind je naast prentenboeken ook audiodescriptie.
Studio Sesam

Meertaligheid.be
In de materialenbank op deze site vind je concrete methodieken, publicaties, folders, studies, boeken en lesmaterialen, die je kunnen helpen om meertaligheid een plaats te geven in jouw praktijk.
Meertaligheid.be